Η γεωπολιτική κατάσταση και οι αλλαγές που επιφέρει σε μια σειρά από ζητήματα, με κορυφαίο το ενεργειακό, θα βρεθούν εκ των πραγμάτων στο επίκεντρο της ατζέντας των συζητήσεων που θα έχει στην Ουάσιγκτον ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, συνοδευόμενος από μεγάλη αντιπροσωπεία υπουργών και κυβερνητικών παραγόντων. Hδη κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Αθήνα της υφυπουργού Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, εκφράστηκε η πρόθεση των ΗΠΑ να υποστηρίξουν τη μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο μεταφοράς LNG προς την Ευρώπη και αυτή η τάση αναμένεται να επιβεβαιωθεί και κατά τις επαφές του κ. Μητσοτάκη με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, αλλά και το υπόλοιπο πολύ εντατικό πρόγραμμα του πρωθυπουργού στην αμερικανική πρωτεύουσα. Η στήριξη των ΗΠΑ στα διάφορα ενεργειακά σχέδια της Ελλάδας στην περιοχή φαίνεται και από το γεγονός ότι έπειτα από σχεδόν τρία χρόνια ενεργοποιείται ουσιαστικά το σχήμα 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ) με θέμα και την ενέργεια. Αδιαμφισβήτητα η κατάσταση στην Ουκρανία βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα, ενώ είναι απολύτως δεδομένο ότι ο κ. Μητσοτάκης θα θέσει στον συνομιλητή του και τα ελληνοτουρκικά, δίχως αυτό να σημαίνει πως ο πρωθυπουργός προτίθεται να αφήσει το συγκεκριμένο θέμα να επισκιάσει το ευρύ πλαίσιο των διμερών σχέσεων Ελλάδας – ΗΠΑ, το οποίο θα βρεθεί στο επίκεντρο των επαφών.
Ομιλία στο Κογκρέσο
Η ομιλία του κ. Μητσοτάκη στο Κογκρέσο στις 11 το πρωί της 17ης Μαΐου, έπειτα από πρόσκληση της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόσι, αποτελεί και την πλέον συμβολική κίνηση από πλευράς ΗΠΑ, προκειμένου να προκύψει όσο πιο φυσικά γίνεται η ταύτιση Αθήνας και Ουάσιγκτον στο πεδίο των αξιών και αντιλήψεων για τη δημοκρατία και την κοινωνία. Σε αυτό το πλαίσιο, βέβαια, εντάσσεται και η σύμπλευση της Αθήνας με την ατζέντα Μπάιντεν για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Αναμένεται να φανεί και αν υπάρξει κάποια κοινή διακήρυξη. Η παρουσία του κ. Μητσοτάκη στο Κογκρέσο είναι, επίσης, σημαντική και διότι από το συγκεκριμένο σώμα μπορεί να περάσει ή να απορριφθεί η προσπάθεια για ενίσχυση της Τουρκίας με F-16. Η σύνδεση είναι προφανής, καθώς ο κ. Μητσοτάκης σκοπεύει να αναδείξει το ζήτημα των επιθετικών υπερπτήσεων ελληνικού εδάφους από τα υφιστάμενα τουρκικά… F-16. Ως εκ τούτου, για ποιο λόγο οι ΗΠΑ να πουλήσουν περισσότερα F-16 στην Τουρκία, όταν είναι περίπου γνωστό πού θα αξιοποιηθούν.
Αμυντική συνεργασία
Ο κ. Μητσοτάκης θα φθάσει στην Ουάσιγκτον με τη συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) κυρωμένη από τη Βουλή των Ελλήνων, σε μια φάση που οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις χρησιμοποιούν τις στρατιωτικές βάσεις στη χώρα σε βαθμό που δεν έχει προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία. Πριν από λίγες μέρες, παράλληλα, εγκρίθηκε από την αμερικανική πλευρά και η αποδέσμευση 50 εκατ. δολαρίων για επενδύσεις στην αναβάθμιση των υποδομών της βάσης της Σούδας, κίνηση η οποία εκκρεμούσε από το 2019 και την τότε τροποποίηση του πρωτοκόλλου της MDCA.
Αύριο θα πραγματοποιηθεί και η τριμερής Ελλάδας, Ισραήλ, Κυπριακής Δημοκρατίας με τις ΗΠΑ (σχήμα 3+1) σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών. Επειτα από αρκετά χρόνια αδράνειας και καθυστερήσεων, η –έστω μέσω τηλεδιάσκεψης– συμφωνία για την εκ νέου ενεργοποίηση του σχήματος 3+1 αποτελεί κίνηση καλής θέλησης από την Ουάσιγκτον. Στην τηλεδιάσκεψη που θα έχουν οι Αντονι Μπλίνκεν, Νίκος Δένδιας, Γιάννης Κασουλίδης και Γιαΐρ Λαπίντ, η ατζέντα έχει διευρυνθεί σε τέσσερα θέματα. Κατ’ αρχάς θα αφορά την ενέργεια, την κλιματική αλλαγή, την πολιτική προστασία (ιδέα του τέως πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ μετά τις έντονες πυρκαγιές του περασμένου θέρους), ενώ προστέθηκε ως τέταρτο θέμα η συνεργασία σε οικονομικά ζητήματα. Θα γίνουν ισάριθμες επιτροπές, καθεμιά από τις οποίες θα συγκροτηθεί από κάθε χώρα. Υπάρχουν συζητήσεις προκειμένου το σχήμα 3+1 σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών να συνέλθει και διά ζώσης προτού τελειώσει το 2022. Μια πρώτη ευκαιρία είναι η ετήσια Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον επόμενο Σεπτέμβριο, ωστόσο ουδείς μπορεί να δεσμευθεί επί του παρόντος για το αν μπορεί να πραγματοποιηθεί μια τέτοια συνάντηση εν μέσω καταιγιστικών εξελίξεων στην Ουκρανία. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο θα είναι και η πρώτη αποστολή του νέου πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζορτζ Τσούνη.
Πηγή: kathimerini.gr